Korisnik:Vanila 5
Odra je reka u istočnoj i centralnoj Evropi. Dugačka je 854 km. Protiče kroz Češku, Poljsku i Nemačku.
Sliv, izvor, ušće i pritoke
[uredi]Reka Odra pripada Baltičkom slivu i druga je najduža reka koja se uliva u Baltičko more. Izvire na planiskom vencu Hrubi Jesenik u oblasti Moravska u Češkoj. Ušće joj je Šćećinski zaliv u Poljskoj, odakle se uliva u Baltičko more. Pre ulivanja u Šćećinski zaliv reka se deli na dva kraka. Levi krak, Zapadna Odra prolazi kroz grad Šćećin i direktno ulazi u Šćećinski zaliv. Desni krak, Istočna Odra prolazi istočno od Šćećina , preko jezera Dobje i zatim se uliva u Šćećinski zaliv. Pritoke na levoj obali su Opava u Češkoj, kao i Osobloga, Nisa Klocka, Opava, Šleza, Bistrica, Kačeva, Bobr i Nejse u Poljskoj. Na desnoj obali pritoke su: Olše u Češkoj i Klodnica, Mala Panev, Strobrava, Vidava, Barič, Obžica, Varta, Mišla i Ina u Poljskoj. Reka prvih 112 km teče kroz Češku. Kada se u Odru ulije reka Olše, ona ulazi u Poljsku, kroz koju teče 742 km. Kroz zapadnu Poljsku reka nastavlja na sever i tu čini granicu između Poljske i Nemačke, u dužini od 187 km sve do grada Šćećina.
Biljni i životinjski svet reke
[uredi]U dolini reke Odre žive različite životinjske vrste. Zastupljeno je oko 200 vrsta ptica kao što su: bela i crna čigra, obična čaplja, siva čaplja, sivoglavi detlić, labud... Zaštićene vrste sisara čije je stanište obala Odre su: dabar i vidra. Ima raznih gmizavaca (peščani gušter, spori crv) i vodozemaca (zelena i siva krastača). Slatkovodne ribe koje žive u reci su šaran, pastrmka, smuđ, deverika, som, losos, jegulja...Reka odra je postala jako zagađena jer teče kroz industrijske oblasti. Deverika i jegulja su vrste riba koje su uprkos tome najviše opstale. Odra kroz Češku teče kao planinska reka, sa jako strmim nagibom i okolnim šumama smreke, jele i bukve. Kroz Poljsku i Nemačku protiče kroz široku dolinu sve do ušća. Obale reke u tom delu obrasle su šumama (često su to šume hrasta) i livadama.
Gradovi i značajni objekti na reci
[uredi]Značajni gradovi kroz koje Odra protiče su: Ostrava u Češkoj i Frankfurt u Nemačkoj. Ostrava se nalazi na mestu gde se reke Opava, Ostravica i Lučina ulivaju u Odru. Frankfurt se nalazi na zapadnoj obali reke, dok je na drugoj obali grad Slubice u Poljskoj. U Poljskoj Odra protiče i kroz: Opole, Bžeg, Olavu, Vroclav, Šćinavu, Glogov, Novu Sol i Šćećin. Vroclav je najveći grad na reci Odri. U Vroclavu je poznat most Grunvald preko reke.
Značaj
[uredi]Značaj Odre ogleda se u njenoj važnosti za poljsku ekonomiju. Reka je plovna većim delom svoje dužine. Povezuje industrijske oblasti na jugu Poljske sa lukom Šćećinom. Na taj način su drumski i železnički transport dopunjeni rečnim. Odra je povezana kanalima sa rekom Vislom, najdužom rekom u Poljskoj. Takođe je povezana sa plovnim putevima Ukrajine, Belorusije i Rusije, pa se transport robe može nesmetano odvijati.
Zanimljivosti
[uredi]Stari Rimljani su Odru nazivali Viadrus (Viadua) .
2022. godine došlo je do ekološke katastrofe u reci Odri. Uginulo je desetine tona ribe i drugih organizama iz reke, na granici Poljske i Nemačke. Sumnja se da je u vodu bačen hemijski otpad. Pronađena je ogromna količina žive i otrovnih soli.