Korisnik:Marasterija

                                                                                                                                                                                                                                               

Kina je treća po veličini u svetu, posle Rusije i Kanade. Njena teritorija zahvata oko 9,6 miliona kvadratnih kilometara. Kako se prostire na pet hiljada kilometara širom istočnog dela azijskog kontinenta, Kinu odlikuje velika raznovrsnost reljefa i klime. Dok na istoku i jugu Kina izlazi na Tihi okean s obzirom na prostranstvo 18 hiljada kilometara gde postoje široke nizije s vlagom,a na jugu s tropskom klimom, na zapadu se nalaze ogromne pustinje, visoravni i planinski vrhovi najviši u svetu, a na severu, pak, teritorija zemlje obuhvata beskrajne mongolske stepe i tesno se naslanja na prostranstva Sibira s njegovim divljim šumama i ljutim zimama.

Kina ima zajedničku kopnenu granicu sa skoro svim velikim zemljama istočne Azije,  pri čemu njen znatan deo otpada Rusiji i centralnoazijske zemlje zajednice nezavisnih zemalja. Susedi Kine na zapadu su Avganistan, Indija, Nepal,  na jugu Butan, Mjanimar, Laos i Vijetnam, a na severoistoku Koreja. Na moru se Kina graniči sa Japanom i Filipinima.

Aktuelne političke granice Kine rezultat su teritorijalne ekspenzije Kine u poslednjih nekoliko vekova. U istorijskom i kulturnom smislu, značajnija je granica koju preko teritorije Kine povlači veliki kineski zid jedini objekat stvoren ljudskom rukom koji se na zemlji vidi okom sa Meseca. Taj zid, koji se proteže nešto više od tri hiljade kilometara prostire se na severnu i zapadnu oblast zemlje, podignut je  radi odbrane od ratobornih nomadskih suseda Kine još u trećem veku p.n.e, u vreme imperatora  Cin Sihuandia prvog ujedinitelja Kine. Delovi zida severno od Pekinga  su omiljeno mesto turističkih hočašća.  Izgradnja zida se obavila znatno kasnije u šesnaestom veku, u vreme vladavine dinastije Ming. Upravo je veliki kineski zid vekovima koristio kao granicu koja deli oblasti prostiranja kineske civilizacije tzv. unutrašnju Kinu od susednih teritorija. U granicama kineskog zida do danas živi ogromna većina kineskog stanovništva. Unutrašnjoj Kini,otprilike,odgovara naziv koji su Kinezi od davnina dali svojoj zemlji  Dzungo, ili središnja zemlja. U administrativnom smislu, teritorija Kine je podeljena na tridesetak provincija, autotomnih oblasti i gradova centralne urpave. Većina provincija unutrašnje Kine su posebno istorijski kulturne formacije i čak imaju svoje dijalekte. One se opet dele na srezove, a nekoliko susednih provincija formira posebne ekonomsko  geografske regione.                                                    

Stanovništvo

Po broju stanovnika Kina premašuje sve ostale zemlje sveta. U samoj činjenici da je kineska ekumena gusto naseljena, da u njoj živi ogroman broj ljudi, krije se ključ za razumevanje mnogih odlika kineske civilizacije, bilo da se radi o svakodnevnici, politici ili tradicionalnim životnim idealima. Veliki broj stanovnika je u kineskom društvu, posebno poslednjih vekova, stvarao dosta ozbiljnih problema. Na kineskom selu 15-20 posto ljudi nije imalo ni zemlju, ni posao u staroj Kini neprestano su gladovali milioni, a svake godine desetine ili stotine je umiralo od gladi. Valadari Kine su od davnina vodili popis stanovnika, pa su do danas stigli podaci o kretanju središnje imperije tokom dve hiljade godina njene istorije. Ovi podaci pokazuju da je tokom prvog milenijuma nove ere, broj stanovnika u vreme mira dostizao 60-70 miliona, da bi kasnije, u doba procveta imperije, rastao na 100 miliona, a u godinama unutrašnjih ratova i slabljenja.

Od sedamnaestog veka u Kini dolazi  do brzog rasta stanovništva, mada ne tako vrtoglavog, kako se ponekad smatra. Tokom tog veka stanovništvo imperije poraslo je sa 100 na 310 miliona, a za još 50 godina stiglo je do 450 miliona. Ta demografska ekspozicija ne objašnjava  se samo relativnim prosperitetom  imperije u tom periodu, već, pre svega, ukidanjem danaka po stanovniku,koji je tradicionalno kočio rast stanovnika

Geografija

Kako je sve rečeno reljef Kine je kao retko gde, raznolik. U toj zemlji se nalaze i veoma visoki planinski vrhovi i duboke depresije, i prostrane ravnice, i stepe, i pustinje,  i moćne reke, i  velika jezera. Kineska civilizacija nastala je u srednjem i donjem toku reke    Huangho na središnjoj ravnici, a procvat je dostigla u plodnim nizijama druge velike kineske reke Jungce. Upravo u tim oblastima dostignut je  najviši nivo razvoja tog tipa visoko produktivne intezivne zemljoradnje, uglavnom uzgoja pirinča, koji je postao karakteristika tradicionalne privrede Kineza i ekonomska osnova kineske civilizacije. Više od dve trećine  teritorije današnje Kine zauzimaju planine, a upravo planinski masivi najviše utiču na formiranje klime, saobraćajne mreže i migracije stanovništva.

Istorija

Stari Kinezi su prvo počeli da se razvijaju iz oblasti lesnog platoa i ravnica donjeg toka reke Huangho. U tim krajevima, još od klasične starine trećeg i petog veka p.n.e prvi put u kineskoj istoriji je uspostavljena maksimalno privredno kulturna aktivnost, što je bio prirodno privredni temelj kineske civilizacije.To je bio glavni stimulans teritorijalne ekspezicije starih kineza.        

Zanimljivosti

Crvena boja kod Kineza simbolizuje sreću. Kinezi su izumeli papir, kompas i barut. Čaj je takođe otkriven u Kini, a verovanje kaže da se to desilo kada je list čaja pao u vrelu vodu. Uprkos svojoj veličini, Kina se nalazi u jednoj vremenskoj zoni. Rani kineski carevi čuvali su pande za odbranu od zlih sila i prirodne katastrofe. Pande se takođe smatraju simbolima moći i hrabrosti u Kini.