Sistemsko programiranje

Sistemsko programiranje je aktivnost programiranja^[1] Računarskog sistemskog softvera. Glavna razlika između sistemskog i aplikativnog programiranja je u tome što aplikativno programiranje proizvodi softver koji direktno pruža usluge korisniku (npr. za obradu teksta), dok je cilj sistemskog programiranja izrada softvera i platformi koje pružaju usluge drugom softveru, često pod ograničenjima performansi (npr. operativni sistemi, naučni proračuni, endžini za igre, industrijska automatizacija i softver kao usluga).^[1]

Sistemsko programiranje zahteva visok nivo svesti o hardveru, jer mu je cilj efikasna upotreba resursa.

Pregled

Karakteristike sistemskog programiranja uključuju:

Programer može pretpostaviti specifične karakteristike hardvera i druga svojstva sistema na kojima program radi, i često će iskoristiti ta svojstva, na primer korišćenjem algoritma za koji se zna da je efikasan kada se koristi sa određenim hardverom..
Obično se koristi programski jezik niskog nivoa, što omogućava:
- Efikasan rad u okruženjima sa ograničenim resursima.
- Male režijske troškove pri izvršavanju programa, sa minimalnom ili nikakvom run-time bibliotekom.
- Direktnu kontrolu nad memorijom i tokom izvršavanja.
- Programer može pisati delove programa direktno u asemblerskom jeziku
Programi često ne mogu da se izvršavaju u debuggeru. Simulacije se ponekad koriste za rešavanje ovog problema.

Većina softvera napisanog savremenim jezicima može se izvršavati u debuggeru, ali to često nije prihvatljivo u produkciji ili ugrađenim sistemima.

U sistemskom programiranju, automatsko upravljanje memorijom nije uobičajeno i debugging može biti složen.

Istorija

Prvobitno su sistemski programeri pisali isključivo u assembler jezicima. Tokom kasnih 1960-ih istraživana je podrška za jezike višeg nivoa, što je dovelo do jezika kao što su PL/S, BLISS, BCPL i proširenog ALGOL-a, korišćenog za Burroughs velike sisteme. Forth je takođe našao primenu kao sistemski jezik.

U 1970-im, širenje C jezika uz podršku Unix sistema omogućilo je njegovu široku upotrebu. Kasniji jezik, Embedded C++, korišćen je u macOS drajverima I/O Kita.^[2]

Inženjeri iz Google-a su 2007. razvili Go kako bi poboljšali produktivnost programera za rad u velikim distribuiranim sistemima, sa karakteristikama kao što su konkurentnost i upravljanje memorijom.^[3]

Rust, predstavljen 2015. godine, jezik je usmeren na sigurnost memorije i često se koristi u sistemskom programiranju, pružajući performanse uporedive sa C i C++ jezicima.

Alternativno značenje

Iz istorijskih razloga, u nekim organizacijama se izraz sistemski programer koristi za radna mesta koja bi preciznije mogla biti opisana kao sistemski administrator. Ovaj termin se često koristi u kompanijama sa mainframe računarima, gde administracija uključuje pisanje prilagođenog assembler koda za integraciju sa operativnim sistemima kao što su OS/MVS, DOS/VSE ili VM/CMS. Iako se ova praksa smanjuje, termin sistemski programer i dalje označava administratore u IBM mainframe okruženju.

Vidi još

Reference

↑ ^1,0 ^1,1 „Panel: Systems Programming in 2014 and Beyond“. Microsoft.
↑ Apple Inc (14 August 2009). „I/O Kit Device Driver Design Guidelines“. Apple Inc.
↑ „Go at Google: Language Design in the Service of Software Engineering - The Go Programming Language“ (на en).

Dodatna literatura

Systems Programming autora John J. Donovan

[:0-1] 1,0 ^1,1 „Panel: Systems Programming in 2014 and Beyond“. Microsoft.

[2] Apple Inc (14 August 2009). „I/O Kit Device Driver Design Guidelines“. Apple Inc.

[3] „Go at Google: Language Design in the Service of Software Engineering - The Go Programming Language“ (на en).

[1]

[2]

[3]