Pređi na sadržaj

Vikiškolarac:Evropa/Češka Republika

Izvor: Викикњиге

Češka Republika je mala država u centru Evrope. Ona se graniči sa Nemačkom, Austrijom, Slovačkom i Poljskom. Glavni grad je Prag (Prague). Ostali veći gradovi su Ostrava i Brno. Češka Republika je deo Evrope od 2004. Češka valuta je kruna. Službeni jezik je češki.

Stanovništvo

[uredi]

Česi čine oko 90 posto stanovništva zemlje. Hrišćanstvo je glavna religija u Češkoj Republici. Oko 27 posto Češke populacije je Rimokatolička i drugih 59 posto tvrde da nemaju religiju uopšte. Skoro svi ljudi u Češkoj Republici su pismeni (mogu da čitaju i pišu). Obavezno obrazovanje je od 6 do 15 godine. Mnogi učenici nastavljaju dalje svoje školovanje.

Istorija

[uredi]

Češka Republika je stvorena 1993. godine, nakon što se Čehoslovačka podelila se na Češku Republiku i Slovačku. Međutim, država ima dužu istoriju.Češka nije uvek bila iste veličine koje je danas. Tokom istorije vladalo je više različitih kraljeva. Veličina kraljevstva se menjala vremenom.

Čarls Veliki (1342-1378)

[uredi]

Čarlsovo pravo ime bilo je Wenceslas IV, ali ga je promenio. On je imao dobro obrazovanje u Parizu i to mu je pomoglo da bude mudar i dobar kralj. Vladao je v 36 godina, a zatim ostavio nasleđe državi i gradu Pragu. Čarls je poboljšao postojeću crkvu Sv. Vida i pretvorio u katedralu koja je i dan danas, pored Pragovog zamka. Napravio je prvi univerzitet u Evropi u Pragu i takođe je konstruisao Čarlsov Most, koji se i dalje nalazi tamo. Čarls je sagradio i dvorac Karlštajn, sakriven između dva brda tako da ga vojske ne mogu pronaći. Čarls ga je koristio da sakrije svo svoje blago. U centru glavne kule držao je dragulje i državne spise. Iako je dvorac napadnut, osvajači nisu uspeli da ukradu blago zato što je bilo dobro sakriveno. Ni Švedski topovi nisu mogli da zauzmu glavnu kulu. Kasnije u svom životu, 1355. godine, Čarls je postavljen za cara Svetog rimskog carstva i Češko kraljevstvo je postalo veoma moćno, sa Pragom kao glavnim gradom. Čarls je umro 1378 godine.

Građanski rat

[uredi]

Nakon Čarlsove smrti, njegov sin, Wenceslas IV došao je na tron. Međutim, on nije bio dobar kralj i nije slušao ljude. Čovek po imenu Jan Hus osporio je Katoličku crkvu i zatražio njene promene, poznate kao protenstatizam. Međutim, on je uhapšen i spaljen na lomači 1415. godine. Kada je Wenceslas IV umro od srčanog udara u 1419. godini, pristalice Jan Hus-a podigle su vojsku poznatu kao Hussites. Wenceslas brat, Sigismund, podigao je sopstvenu vojsku da uzvrati udarac.

Znamenitosti

[uredi]

Postoji nekoliko centara turističkih aktivnosti. Istorijski grad Prag je najveća turistička atrakcija odakle turisti posećuju i druge delove zemlje. Prag je poznat po svojoj prelepoj arhitekturi. Većina drugih gradova u zemlji privlači značajan broj turista, ali su banjska mesta kao što su Karlove Vari, Marijanske Lazne i Františkove Lazne posebno popularne destinacije za odmor. Druge popularne turističke lokacije su brojni zamkovi, poput onih u Karlštajnu, Konopištu i Češkom Krumlovu. Daleko od gradova, oblasti kao što su Češki raj, Šumava i planine Krkonoše privlače takođe posetioce koji traže aktivnosti na otvorenom.

Geografija

[uredi]

Ukupna površina Češke je 78.864 km² (30.450 kvadratnih milja). Češka ima umerenu, kontinentalnu klimu sa toplim letima i hladnim, oblačnim zimama, obično sa snegom. Najviše kiše pada tokom leta. Temperaturna razlika između leta i zime je relativno velika zbog geografskog položaja koji nema izlaz na more. Čak i unutar Češke, temperature uveliko variraju u zavisnosti od nadmorske visine. Generalno, na većim nadmorskim visinama temperature se smanjuju, a padavine povećavaju. Drugi važan faktor je raspored planina. Najviša planina u Češkoj je Snježka na 1.602 metara.