Vikiškolarac:Evropa/Velika Britanija

Velika Britanija je zapadnoevropska država članica NATO pakta i bivša članica Evropske unije. Zajedno sa Severnom Irskom naziva se Ujedinjeno Kraljevstvo. U Britaniji se koristi funta kao sredstvo plaćanja. Zastava Belike Britanije sastoji se iz tri boje: crvene, bele i plave. Glavni grad je London.

Istorija

Velika Britanija ima jako bogatu istoriju. Tokom prošlosti bila je velika kolonijalna sila i menjala je svoje granice, a najveću površinu imala je oko 1920. godine, i to 35.500.000 km². Britanska imperija je zbog toga dobila naziv ,,Zemlja nezalazećeg sunca“, jer je imala delove zemlje na svakom kontinentu. Velika Britanija je učestvovala u Prvom i Drugom svetskom ratu. U oba rata bila je na strani saveznika i pobedila. Veliku Britaniju su osnovali Angli i Sasi u 9. veku. Tokom srednjeg veka država je širila granice i ratovala. Neki od najpoznatijih ratova su bili ,,Stogodišnji rat“ protiv Francuske, u kome su izgubili i ,,Krstaški ratovi“ (prvi, drugi, treći i četvrti u kojima su zajedno sa ostalim krstašima odneli pobedu.

Geografija

Velika Britanija je ostrvska država povezana sa Evropom kroz Evrotunel koji prolazi ispod kanala Lamanš. To je najduži tunel u Evropi, dužine 50km, od čega je 38km pod vodom. Britansko i Irsko ostrvo je vrlo starog paleozijskog i mezozojskog postanka. Uzvišenja su snižena i zaobljena, a stene su izrazito bogate rudama, što je posebno pozitivno uticalo za vreme Prve industrijske revolucije. Najduža reka u Velikoj Britaniji je reka Severn koja prolazi kroz Englesku i Vels. Klima je atlantska sa dosta kiše ravnomerno raspoređene tokom cele godine.

Sanovništvo

U Velikoj Britaniji živi 63.181.775 stanovnika, a prosečna gustina naseljenosti je 244,6 stanovnika na km². Postoje i regionalne razlike, pa je gustina naseljenosti u Engleskoj pet puta veća nego u Škotskoj. Većinu stanovništva čine Englezi (80%),zatim Škoti (10%), Irci (4%), Velšani (2%) i ljudi druge nacionalnosti (4%). Tokom istorije, do Drugog svetskog rata, iz Velike Britanije iseljavao se veliki broj ljudi, pa je to doprinelo širenju engleskog jezika. Engleski jezik govore stotine miliona ljudi. U SAD, Kanadi, Indiji i Australiji, engleski je službeni jezik.

Znamenitosti

Velika Britanija ima mnogo znamenitosti. Neke od njih su zabavni park ,,London eye“, pokretni most ,,Tower Bridge“, ,,Big Ben“. Velika Britanija je dobra i u sportovima. U fudbalu, neki od najpoznatijih klubova su iz Velike Britanije: Liverpul, Mančester Siti, Arsenal, Mančester Junajted, Čelsi, Vest Hem, Lester Siti, Totenhem, Everton, Njukasl. Za Britansku Premijer ligu se takođe govori da je najjača liga na svetu. Za Svetska i Evropska prvenstva imaju posebne reprezentacije: Vels, Engleska, Škotska i Irska. Britanci vole i druge sportove. U Britaniji postoje i dva nacionalna sporta. To su kriket i polo. Oni su popularni u Britaniji ali nisu u ostatku sveta.

Takođe jedna od najvećih znamenitosti je Kraljevska porodica, dinastija Vindzor. Kraljevska porodica Vindzor je na prestolu od 1901. godine. Prvi vladar je bio Kralj Edvard VIII. On je vladao od 1901. pa do 1910. Njegov sin je Kralj Džordž V, on je vladao od 1910. do 1936. Sledeći vladar bio je jedan od njegova dva sina, Kralj Edvard VIII, on je vladao od 20. januara 1936 pa do 11. decembra 1936. Sledeći vladar bio je drugi sin Kralja Džordža V, Kralj Džordž VI, on je vladao od 1936. do 1952. godine. Njega je nasledila sadašnja Britanska kraljica, Elizabeta II. Dvor dinastije Vindzor zove se isto kao i dinastija. Dvor Vindzor sagrađen je u 11. veku. Sagradio ga je normanski vladar Vilijam I Osvajač i to je najveći stalno naseljen zamak na svetu. Ima površinu od 45.000 m².