Vikiškolarac:Evropa/Gruzija

Gruzija je zemlja koja ima drugo ime "Sakartvelo", koje obično koriste starosedeoci. Glavni grad Gruzije je Tbilisi (Tiflis). Valuta Gruzije je Gruzijski lari.

Istorija

Gruzijsko carstvo je dostiglo vrhunac izmedju 10. i 13. veka. Posle dugog perioda Тurske i Persijske dominacije, Gruzija je u 19. veku bila pripojena Ruskom carstvu. Gruzija je bila nezavisna od 1918. do 1921. godine, kada je pripojena Sovjetskom Savezu.

1936. Gruzija je postala konstitutivna (savezna) republika i ostala je kao takva sve do raspada Sovjetskog Saveza. Tokom Sovjetskog perioda Gruzijska ekonomija je bila modernizovana i raznolika. Gruzija je proglasila suverenitet 19. novembra 1989. godine, a nezavisnost 9. aprila 1991. godine.

Geografija

Gruzija se graniči sa Crnim morem na zapadu, na jugozapadu sa Turskom, a na jugoistoku sa Azerbejdžanom i Jermenijom. To je planinska zemlja koja se skoro u potpunosti nalazi u južnom delu planinskog masiva Kavkaz. Najviša planina u Gruziji je planina Šhara sa nadmorskom visinom od 5193m.

Stanovništvo

U Gruziji živi oko 4 miliona ljudi prema popisu stanovništva iz 2012. godine. Gruzijci čine 84% stanovništva, a u druge etničke grupe uključuju Jermene, Grke, Ruse, Jevreje, Azerbejdžane, Osete i Abhaze. Službeni jezik je Gruzijski. Maternji jezik govori preko 86% stanovništva. Gruzijski je podeljen na Istočno - Gruzinsku i Zapadno -Gruzinsku grupu koje su međusobno povezane sa drugim jezicima koji se govore u zemlji, uključujući jezike Laz i Svan. Velika većina stanovništva Gruzije su hrišćani od kojih većina pripada Gruzijskoj pravoslavnoj crkvi. 65% Gruzijaca su Gruzijski pravoslavci, 11% su Muslimani, 10% Ruski pravoslavci i 8% Jermeni.

Sport

Lelo Burti je ekipni, kontaktni sport koji je nastao u davnim vremenima u Gruziji. Doslovno se prevodi kao "Field Ball" sa Gruzijskog i ima mnogo sličnosti sa ragbijem. Igra se između dva tima od po 15 igrača u svakoj ekipi, u dva poluvremena koja traju po 30 minuta. Igračima je dozvoljeno da pomeraju loptu udaranjem, dodavanjem napred ili nazad ili da je pomeraju trčeći sa loptom. Cilj igre je postići što više golova. Golovi se postižu šutiranjem ili nošenjem lopte kroz središnji deo krajnje linije gola koji se naziva "mak".

Znamenitosti

Upliscihe

Upliscihe je grad uklesan u steni litice. Nastao je u kasnom bronzanom dobu, oko 1000. godine pre nove ere i zvanično je bio naseljen sve do 13. veka nove ere, kada su ga Mongoli opljačkali.

Manastir Gelati

Osnovao ga je Gruzijski kralj David IV 1106. godine i bio je jedan od prvih manastira u Gruziji. Nalazi se na UNESKO - voj listi svetske kulturne baštine. Unutrašnjost manastira sadrži veliki broj murala i rukopisa koji datiraju iz 12. veka, a u centralnom delu crkve nalazi se veliki mozaik.