Korisnik:Mikip3001

Argentina, zapravo Argetinska Republika, je predivna zemlja na samom jugu američkog kontinetna. Po površini prva država među zemljama španskog govornog područja, osma po veličini država na svetu, a druga je po veličini država u Južnoj Americi posle Brazila. Buenos Ajres je glavni grad Argentine i ujedno njen centar političkih, ekonomskih i kulturnih dešavanja.

Istorija

Španci su stigli 1516. godine i vladali su zemljom 300 godina. 1806. godine britanske snage su nadjačale špansku vojsku, a lokalni stanovnici su zauzeli prestonicu što je dovelo do slabljenja kontrole Španije nad Argentinom. Nezavisnost su stekli 1816. godine.

Huan Peron je postao predsednik 1946. godine zbog njegove popularnosti među radničkom klasom. Njegova žena Eva, poznatija kao Evita, osnovala je fondaciju i davala novac i beneficije siromašnima. Bila je simbol nade za sve siromašne u Argentini. Peron je dva puta biran za predsednika, ali se sve završilo tako što je vojska preuzela kontrolu nad zemljom 1976. godine. Usledio je period nasilja nazvan “prljavi rat”,tokom kojeg je ubijeno čak 20.000 – 30.000 revolucionara. 1982. godine britanske snage su odnele pobedu i zemlja je krenula ka demokratiji i civilnoj vlasti.

Geografija

Argentina je smeštena u južnom delu Južne Amerike, istočno od Čilea, zapadno od Urugvaja i malog dela Brazila i južno od Bolivije i Paragvaja. Prostire se na površini od 2.784.000 km² i druga je po veličini država na kontinentu. U Argentini se izdvaja pet regija: Andi, Gran Čako, Pampa, Patagonija i Atlantsko primorje. Argetinski reljef je veoma raznolik, od prostranih pašnjaka na istoku do moćnih planinskih venaca Anda na zapadu, koji zauzimaju skoro 1/3 Argentine.

Zemlja takođe ima mnogo reka, uključujući Paranu dugačku 3.998 km², koja je druga najduža reka u Južnoj Americi, i Urugvaj, koji čini granicu sa Urugvajem.

Osim na severoistoku, malo je velikih reka, a gotovo svi vodotoci idu prema Atlantiku, dok veliki broj završava u jezerima i močvarama ili nestaje u zemljištima Pampasa i Patagonije.

Argentina u svetu

Glečer Perito Moreno

Argentina ima širok spektar klime, od suptropske na severu do umerene u centru zemlje do subantarktičke na jugu. Klima je blaga i vlažna u ravnicama Pampe, hladna i vlažna na krajnjem zapadu Patagonije, sutropska i severnom delu Mesopotamije i topla na severozapadu. U centralnom delu  zemlje, srednja temperatura od novebra do marta iznosi 23°C, dok od juna do septembra 12°C. Zemlja takođe ima niz prirodnih čuda, uključujući vodopade Iguazu, koji su među najvećim i najspektakularnijim vodopadima na svetu, i glečer Perito Moreno, koji je jedan od retkih glečera na svetu koji još uvek raste.

Stanovništvo

Argentina ima populaciju od oko 44,5 miliona ljudi, što je čini 32. zemljom po broju stanovnika na svetu i trećom u Južnoj Americi.

Danas se Argentina razlikuje od većine drugih zemalja Južne Amerike, jer pretežno dominira velika srednja klasa, a razlog tome je što njeno stanovništvo čini čak 95% ljudi evropskog porekla, uglavnom iz Italije, Španije i Nemačke. Gustina naseljenosti je neravnomerna, oko 1/3 ukupnog stanovništva živi u oblasti oko Buenos Ajresa. U gradovima živi 90% stanovništva, a sela skoro da nema. Španski je dominantan jezik, ali postoje i značajne zajednice govornika italijanskog, nemačkog i drugih jezika. Stanovništvo Argentine je relativno mlado, sa srednjom starošću od 31 godine. Zemlja ima relativno dug životni vek, sa prosekom od 76 godina. Prema istraživanjima većinsko stanovništvo (76,5%) čine katolici, ali u Argentini vlada potpuna sloboda religije.

Znamenitosti

Panorama

Argentina ima mnoge znamenitosti koje privlače turiste iz celog sveta. Neke od najpoznatijih su:

• Buenos Ajres - glavni grad Argentine poznat po svojoj raznolikoj kulturi, muzici i plesu. Tamo se može posetiti Plaza de Majo (glavni gradski trg),  zatim sedište argentinske nacionalne vlade Kasa Rosada u kojoj se nalazi predsednikova kancelarija, kao i nacionalni kulturni spomenik Teatro Kolon, poznat po neverovatnoj akustici i fascinantnoj arhitekturi.
• Patagonija - regija na jugu Argentine koja je poznata po svojoj divljoj prirodi i impresivnim planinama, glečerima i vodopadima. Jedan od najpoznatijih glečera je Perito Moreno i smešten je u jednom od najlepših Nacionalnih parkova Argenite Los Glaciaresu.
• Vodopadi Iguazu - nacionalni park sa jednim od najvećih vodopada na svetu, koji obuhvata tri države (Argentinu, Brazil i Paragvaj). Vodopadi Iguazu su izabrani za jedno od sedam svetskih čuda prirode. Sastoje se od 275 vodopada, od kojih je 80% na argentinskoj strani.

  

  Lionel Mesi

• Mar del Plata - najveće letovalište u Argentini i nalazi se na obali Atlantskog okeana, oko 400 km južno od Buenos Ajresa poznato po širokim i peščanim plažama.
• Akonkagva - pokrajinski park u srcu Anda, zapadno od Mendoze. Moćni planinski pejzaž sa najvišim istoimenim vrhom Severne i Južne Amerike i Argentine, koji je visok 6.962 metra.

Zanimljivosti

Zbog ivostig mešavine mnoštva kultura, običaja, muzike, prirodnih lepota Argentina se ubraja u najlepše zemlje sveta. U nastavku sledi nekoliko njenih zanimljivosti:

• Prvi dugometražni animirani film na svetu „El Apostol“ potiče upravo iz Argentine. Trajao je 70 minuta i sadražao je 58.000 slika. Nažalost jedina njegova kopija uništena je u požaru 1928. godine.
• Agrentina se smatra zemljom čiji su stanovnici veliki ljubitelji mesa, pa tome u prilog ide i podatak iz 2020. godine koji govori da se godišnje pojede 49,7 kg goveđeg mesa po glavi stanovnika. Takođe, Argentina je poznata po svojoj govedini, koja se smatra jednom od najboljih na svetu.
• Prvo mesto u kome se korišćenje otisaka prstiju koristilo za otkrivanje zločina bila je Argentina.
• Avenija 9.jul u Buenos Ajresu je najšira ulica u Argentini, ali i na svetu, u nekim delovima ima po 7 traka u oba smera.
• Argentina je osvojila treću titulu svetskog prvaka u fudbalu 2022. godine predvođena legendarnim Lionelom Mesijem, prvu posle 1986. kada je trijumfovala predvođena Dijegom Maradonom.
• Iako je Lionel Mesi jedno od najpoznatijih imena na svetu, u njegovom  rodnom gradu Rosariju decu je zabranjeno nazvati po prezimenu uspešnog fudbalera, jer je dolazilo do velikih zabuna u matičnim procedurama.